Na Spiszu nr 1 (78) 2011 r.
24
Miejsca
Na Spiszu
Kościół pod wezwaniem Wszyst-
kich Świętych w Kacwinie może po-
szczycić się dużą ilością wizerunków
osób kanonizowanych. Czy znajdziemy
w nim wszystkich świętych i święte?
Z pewnością całe rzesze! Na szczegól-
ną uwagę zasługują wizerunki świętych
ukazane na malowidłach na balustra-
dzie chóru, bowiem ostatnio zostały
odnowione i przyciągają wzrok bogac-
twem i wyrazistością barw, a pochodzą
z roku 1715, jak głosi napis umieszczo-
ny na jednej z tablic. Wśród siedem-
nastu prostokątnych malowideł w cen-
tralnym miejscu został przedstawiony
Chrystus oraz słowa: Zbawiciel świata,
prawdziwy Bóg i prawdziwy człowiek.
Znajdziemy
tam
postaci
następujących świętych: Macieja –
jego atrybutem jest halabarda, to pa-
tron rzeźników, Jana Nepomucena
– najczęściej umieszczanego nad po-
tokami i rzekami, to patron mostów,
chroni pola przed powodziami, Judy
Tadeusza – został ukazany z pałką,
od której zginął, to pomocnik w spra-
wach beznadziejnych, Jakuba Mniej-
szego – jego imię oznacza niech Bóg
strzeże, Bartłomieja – to patron gar-
barzy i szewców, ukazany z nożem do
zdzierania skóry, Andrzeja – opiekun
małżeństw, pomocnik w sprawach ma-
trymonialnych, Piotra – klucznik bram
niebieskich, to patron marynarzy, ry-
baków, Pawła – zawsze ukazanego
z mieczem, którym go ścięto, patron
teologów i duszpasterzy, Jakuba Star-
szego – opiekun pielgrzymów ukaza-
ny z kijem i torbą podróżną, Filipa –
patron cukierników, przedstawiany
z krzyżem łacińskim w kształcie litery
T i księgą w ręku, Tomasza – w płasz-
czu i z włócznią, którą go przeszyto,
to patron murarzy i architektów, Woj-
ciecha – w j. łacińskim to Adalbertus,
zginął podczas prób podjęcia pracy mi-
syjnej, Mateusza – opiekun celników
i księgowych, ukazany w chwili, gdy
coś pisze, Szymona – to patron spawa-
czy, ukazany z piłą, którą mu odebra-
no życie, Jana – najmłodszego spośród
apostołów, patron zawodów związa-
nych z pisaniem.
Wśród wymienionych powyżej
występują głównie apostołowie, nato-
miast innych świętych odnajdziemy na
ołtarzach głównie w postaci figur. I tak
w ołtarzu na wprost wejścia poświęco-
nemu Najświętszemu Sercu Pana Jezu-
sa zostały ustawione rzeźby świętych:
Józefa z lilią – oblubieńca Maryi i wy-
chowawcy Jezusa, Antoniego z Padwy
z małym Jezusem na ręku – kaznodziei,
opiekuna ubogich, patrona osób i rze-
czy zaginionych, Małgorzaty Marii
Alacoque – mistyczki, która doświad-
czyła objawień związanych z tajemnicą
Serca Jezusa. Ten ołtarz został przebu-
dowany w 1902 roku z inicjatywy księ-
dza Jana Pataky’ego, a wcześniej był po-
święcony świętemu Antoniemu
1
. Obok
obecnego ołtarza Serca Jezusa stoi po-
stać świętego Franciszka z Asyżu – za-
konnik trzyma krzyż, na jego dłoniach
widać stygmaty, to patron ekologów,
pomysłodawca żywej szopki.
Z kolei na lewym ołtarzu bocznym
widać na obrazie świętego Dominika,
któremu Maryja podaje różaniec. Za-
sługą św. Dominika i pamiątką, jaką
po sobie zostawił, jest założony przez
niego Zakon Kaznodziejski, który dał
Kościołowi wielu świętych, wśród nich
jest m.in.: św. Tomasz z Akwinu, św.
Katarzyna ze Sieny. Jednak ołtarz,
o którym mowa, pochodzi z roku 1912,
wcześniejszy uległ zniszczeniu na sku-
tek spalenia a wraz z nim dawne figury
świętego Fabiana i Sebastiana. Obecnie
obok obrazu Matki Bożej Różańcowej
1 Wypisy archiwalne ks.Józefa Świstka, s.37
ŚWIĘCI JAK Z OBRAZKA
Większość z nas posiada swojego patrona, którego imię jest często na-
szym pierwszym lub drugim imieniem. Poszukując informacji na temat
danego świętego nie należy ograniczać się wyłącznie do pism hagiogra-
ficznych, a warto odnaleźć i przyjrzeć się wizerunkom osób kanonizo-
wanych ukazanych na różnych malowidłach i rzeźbach w odwiedzanych
przez nas świątyniach. Sposób ukazania postaci, jej rysy, znajdujące się
obok rekwizyty mogą wzbudzić refleksje, skłonić do dalszych poszu-
kiwań lub po prostu jako obraz świętego pozostać w pamięci znacznie
dłużej niż słowa o tej postaci.
Święty Alojzy w ołtarzu Matki Boskiej Bolesnej
f
ot. B
eata Magier
a
