53
„Na Spiszu” nr 4 (65) 2007 r.
G
AZETA
Z
WI¥ZKU
P
OLSKIEGO
S
PISZA
Redaguje zespó³: Jan Budz, Julian Kowalczyk (redaktor naczelny), El¿bieta £ukuś, Franciszek Payerhin, Marian Pukañski
Adres do korespondencji: 34-442 £apsze Ni¿ne, ul. D³uga 125, tel.: 018 265 93 16, e-mail: naspiszu@interia.pl
Wydawca: Zarz¹d G³ówny Zwi¹zku Polskiego Spisza
Sk³ad komputerowy i druk: Drukarnia „MK” s.c., 34-400 Nowy Targ, ul. Waksmundzka 63, tel.: 018 266 48 52, e-mail: mksc@o2.pl
Drodzy Czytelnicy
Gazeta „Na Spiszu” wydawana społecznie potrzebuje wsparcia ludzi dobrej woli.
Dlatego zapraszamy do współudziału w redagowaniu pisma i prosimy o przy-
syłanie do redakcji własnych tekstów i zdjęć.
Niezmiernie miło nam poinformować, że dzięki życzliwości Pana Macieja Sta-
sińskiego i Stanisława Kubaska wydanie elektroniczne w pełnym kolorze uka-
zuje się już po raz kolejny w Internecie. Zapraszamy na strony:
www.kacwin.com
gdzie znajdziecie Państwo ciekawe informacje o Spiszu oraz archiwalne nu-
mery naszej gazety wydawanej od 1990 roku. A na stronach Podhalańskiego
Serwisu Informacyjnego:
www.watra.pl
bieżące informacje społeczne, turystyczne i kulturalne oraz bogate archiwum
prowadzone we współpracy z radiem „Alex”.
W tygodniku „ Gazeta Podhala” nr 19 z dnia 19 wrze-
śnia 1937 roku, redagowanej przez Michała Balarę, w dzia-
le kronika pojawiła się notatka następującej treści:
...”Muzeum regionalne spiskie we Frydmanie zostało
założone z inicjatywy Aleksandra Balary, studenta Aka-
demii Medycznej w Krakowie, pod protektoratem księ-
dza Józefa Noworolskiego, miejscowego rodaka, pro-
boszcza w Ameryce, przebywającego wówczas we wsi
rodzinnej Frydmanie. Zarząd został wybranym w nastę-
pującym składzie: Prezes Jan Drelich z Piwnic, zawodu
rolnik, zastępca prezesa Walenty Markowicz, kowal, se-
kretarz Jakub Stanek, rolnik i skarbnikiem został wybra-
nym Andrzej Balara , rolnik. Na członków Zarządu we-
szło kilkunastu starszych gospodarzy. Pomieszczenie na
muzeum udzielił w historycznym kasztelu jego właści-
ciel kasztelu ksiądz Józef Noworolski...”
Ludność bardzo żywo zajęła się gromadzeniem star-
szych zabytkowych przedmiotów.
Ponownie powstała myśl uruchomienia Muzeum re-
gionalnego we Frydmanie w roku 1974 . Pracą ta zajęli
się oprócz innych, dyrektor szkoły mgr Andrzej Pitek, ro-
dowity Spiszak z Dursztyna i jego małżonka Bogumiła
Pitkowa z domu Piekarczyk z Jabłonki Orawskiej.
Lokal na Muzeum wynajęto obok plebanii rzymsko-
katolickiej i zebrano się do zbierania przedmiotów muze-
alnych. Ja dałem do Muzeum kołyskę, w której jako dziec-
ko kołysano mnie, kilka lamp do świecenia na naftę, jedną
z nich stojąca na stół, stare zamki, klucze, zawiasy zabyt-
kowe cygańskiej roboty, okrągły zegar ścienny i inne.
Ludność Frydmana darowała do muzeum różne sta-
re przedmioty.
Po kilku latach dom, w którym było muzeum, został
sprzedany i kupił go Franciszek Madeja, odrestaurował
i zamieszkał w nim z rodziną. Przedmioty muzealne dy-
rektor Andrzej Pitek przeprowadził do nowej Szkoły i uło-
żył je w suterenach, gdzie do dzisiaj się znajdują.
SPROSTOWANIE
Redakcja „Na Spiszu”
Do mojego tekstu opublikowanego w ostatnim nume-
rze „Na Spiszu” (Krakowska wystawa malarstwa Marcina
Samlickiego) na stronie 29 wkradły się dwa błędy:
1/ jeden z braci Stokłosów nosił imię Józef, w tek-
ście napisano Stanisław;
2/ Jurgowianinem, który pierwszy spotkał idących
w stronę Jurgowa studentów był Jan Tomlan, w tekście
podano Sobek Chowaniec.
Będę wdzięczna za zamieszczenie sprostowania.
Jadwiga Plucińska – Piksa
Listy czytelników
Redakcja„ Na Spiszu”
W ostatnim numerze „Na Spiszu” na str. 33 zamiesz-
czono wiersz pana Andrzeja Dziedziny Wiwera „Kościel-
ny Diabeł” (z podtytułem „W Jurgowie na Spiszu”), na-
pisany w pięknej pienińskiej gwarze. Przywołał u mnie
wspomnienia z dzieciństwa i wakacji spędzanych w Jur-
gowie. Ilekroć byłam w jurgowskim kościele takie same
myśli jakie zawarł w swym wierszu autor plątały się
w mojej dziecięcej głowinie. Zachwyciłam się wierszem
i serdecznie dziękuję Autorowi za powrót do mojego szczę-
śliwego dzieciństwa. ”
Jadwiga Plucińska – Piksa
ZE WSPOMNIEŃ MICHAŁA BALARY
Planowane muzeum
regionalne we Frydmanie
