Na Spiszu nr 2 (83) 2012 r.
46
był tam krótkotrwały (choć - jak poka-
zał późniejsze dzieje - wysoce dla Pol-
ski szkodliwy). Przed wyzwoleniem
cała ta rodzina wróciła do Słowacji.
Początkowo - jak wynika z informa-
cji podanych na stronie Towarzystwa
Słowaków - polskie władze odmawia-
ły możliwości instalacji takiej tablicy,
ale po interwencji Słowaków zadziałał
urząd wojewody Stanisława Kracika
i tablica mogła się już tam pojawić bez
przeszkód (mimo zastrzeżeń samorządu
gminy Łapsze Niżne (red.)).
Dziś tablica upamiętniająca uro-
dzenie się dziecka funkcjonariuszy sło-
wackiego okupanta Polski wisi w Pol-
sce, w dodatku na budynku polskiej
instytucji publicznej, który (jeszcze?)
zdobi urzędowa tablica z godłem Pol-
ski. (Dodajmy że dla słowackiej Wiki-
pedii miejscem urodzenia tego aktora
była Niedzica jako miejscowość sło-
wacka! (Michal Dočolomanský: (* 25.
marec 1942, Nedeca, Slovensko)/* 25.
Erika Steinbach, urodziła się
w 1943 r. w okupowanej przez Niem-
ców podgdyńskiej Rumi, gdzie za-
mieszkał jej ojciec, przybyły tam w cza-
sie II wojny światowej z Rzeszy, jako
oficer okupacyjnej armii niemieckiej -
pracował w Luftwaffe. Przed wyzwole-
niem Erika wraz z rodziną wróciły do
Niemiec.
Erika Steinbach jest dziś znanym
politykiem niemieckim, m.in. prze-
wodniczącą Związku Wypędzonych
w Niemczech, bo status „wypędzone-
go” posiadają również (wraz z rodzina-
mi) żołnierze, którzy okupowali Pol-
skę. Czy w wolnej Polsce, na tym domu
w Rumi, gdzie się urodziła może poja-
wić się tablica upamiętniająca to wyda-
rzenie? Czy pozwolimy niemieckiemu
Związkowi Wypędzonych na wmuro-
wanie takiej tablicy? Wydaje się to być
absurdem.
* * *
Ale mamy już w Polsce do czynie-
nia z upamiętnieniem bliźniaczo po-
dobnej sytuacji. Dwa lata temu w Nie-
dzicy na Dunajcem, na ścianie budynku
dawnej szkoły, a dziś przedszkola,
wmurowana została tablica upamięt-
niająca urodzenie się tam w 1942 r. -
w czasie okupacji słowackiej - Słowaka,
którego rodzice przybyli do tej miejsco-
wości z głębi Słowacji jako funkcjona-
riusze okupacyjni.
Ojciec upamiętnianej postaci był
słowackim nauczycielem, który zajął
miejsce wyrzuconych nauczycieli pol-
skich, gdyż słowacki okupant przywią-
zywał wielką wagę do indoktrynacji
i słowakizacji. Na szczęście ich pobyt
März 1942 in Niedzica, Polen;/ (25.
března 1942, Niedzica, Slovenský štát
(nyní Polsko), a w uroczystości odsło-
nięcia tablicy brali udział przedstawi-
ciele jedynie różnych słowackich insty-
tucji, zaś tablica jest współsygnowana
przez Macierz Słowacką, organizację
nawet przez bardzo nacjonalistycznie
nastawionych Słowaków uważaną za
przeginającą w radykalnych poglądach
nacjonalistycznych, bardzo podobną do
niemieckiego Związku Wypędzonych,
o czym polska strona powinna dobrze
wiedzieć).
Gdy na cmentarzu w Lendaku
znajdującym się na Słowacji, na grobie
spoczywającego tam Polaka, którego
ród od wieków żył w tej miejscowości,
i on sam się w tej miejscowości uro-
dził, żył przez większość życia i zmarł,
Polacy zamontowali tablicę nagrobną
w języku polskim, władze czechosło-
wackie zniszczyły ją i zastąpiły tablicą
w języku słowackim, gdzie nawet imię
i nazwisko tego Polaka jest zapisane po
słowacku, a dziś pamięć o nim jest za-
mazywana („nie widzi” go np. wykaz
pochowanych na cmentarzu).
Skromna tablica na grobie Woj-
ciecha Halczyna w języku słowackim,
jaka została zamontowana w miejsce
tablicy polskiej.
Spiszak
Pomimo upływu czasu warto
przy okazji pobytu w Niedzicy, a tak-
że w położonym na Słowacji Lenda-
ku porównać stan obu tablic. Będzie
to smutna konfrontacja polityki pań-
stwa polskiego, które nie dba o swo-
ich bohaterów w przeciwieństwie do
państwa słowackiego, które wspiera
finansowo organizacje upamiętnia-
jące nawet niemowlęta, co ciekawe,
z Polskim Spiszem łączą tylko pielu-
chy z okresu okupacji….. (Red).
Znalezione w Internecie
Polska upamiętniła
tablicą „Erikę Steinbach”...
Czcimy okupantów?
Artykuł pod nieco prowokacyjnym tytułem zamieścił na
portalu salon24.pl autor używający pseudonimu „Spiszak”
http://spiszak.salon24.pl/306009,polska-upamietnila-tablica-
erike-steinbach-czcimy-okupantow 12.05.2011 roku.
Historia
Na Spiszu
